Kent u dat wat de Engelse culinair-historici ‘perpetual stew’ hebben gedoopt? Prachtige uitdrukking, vind ik, ‘eeuwige stoof’. Het gaat om de ketel met inhoud die arme lieden boven het vuur hadden hangen, vroeger. Sinds er potten en ketels werden gemaakt, een diffuus begin dat ergens schuilt in de millennia voor het begin van onze jaartelling, moet hij bestaan hebben: een ratjetoe van wat er voorhanden was, graan, groen, knollen en wortels, misschien met iets dierlijks erbij, onduidelijk lang gesudderd boven een open vuur. Fornuizen zijn iets belachelijk recents, daarvoor kookte men in de haard, en daarvoor boven of in het vuur dat haardloos brandde in het midden van de vloer, terwijl de rook opsteeg door een gat in het dak – als je geluk had.

Die grote pot ging nooit leeg. Er werd uit gegeten, en vervolgens werd de rest aangevuld met nieuwe ingrediënten. Opnieuw en opnieuw, weer en alweer, dag in, dag uit. En net als bij het Spaanse solerasysteem (sherry) zorgde dat voor een puike smaak. Trouwens, de verleden tijd is niet van toepassing, want het werkt nog steeds, als je wilt. Mijn vrouw beweert zich in haar studententijd jarenlang gevoed te hebben met zo’n eeuwige pot.

In deze donkere tijd van feestklieken en -resten is een mikmakmaaltijdsoep een nette oplossing voor het weggooiprobleem. Maar daar is geen recept voor nodig, hooguit een beetje smaakvoorstellingsvermogen. Daarom hier een wat gerichter woord over de soep die ik onlangs maakte van overgeschoten kapucijners en biet – bien étonnés de se trouver ensemble – en een kneep citroen.

 

 

Stevige kapucijnersoep met rode biet en citroen

Hoofdgerecht voor 4 personen

 

1 ui, grof gesneden

1 teen knoflook, gehakt

4 eetlepels olijfolie

3 gekookte bieten, in stukjes

800 g gekookte kapucijners plus hun kookvocht (of 1,5 literblik)

1 citroen, gehalveerd

 

Fruit de ui en de knoflook rustig samen in de olie tot de ui zacht wordt, met het deksel schuin. Voeg de biet en kapucijners met hun kookvocht toe. Neem een beslissing: stamp voor een grovere soep of pureer met de staafmixer voor een gladder resultaat. Stampen en kort staafmixeren is de tussenoplossing. Voeg zoveel water toe als nodig en breng daarna op smaak met zout of (een stukje) bouillonblok. Mensen die wel wat opluchtends kunnen gebruiken voegen chilipeper toe. Knijp aan tafel gul citroen in de soep.

Het moge duidelijk zijn dat hier naar hartenlust aan gesleuteld en aan toegevoegd kan worden; zo kan een klodder Griekse yoghurt de citroen vervangen.