De gehaktbal is een oeroud fenomeen. Min of meer zo oud als messen, wed ik. Verdeel een dood dier in stukken en je houd stukjes over. Snippers noemt de slager die, en in het neanderthaals en cro-magnons was er ook vast een woord voor. Het aardige is dat als je dat soort brokjes fijnsnijdt en ze kneedt er weer een samenhang ontstaat. Vlees bevat zijn eigen plaksel in de vorm van eiwitten; dat eeuwige eitje door je gehakt is niet nodig. Uit elkaar vallende ballen? Niet goed genoeg gekneed. Maar ga te lang door en je bal wordt stijf, te compact. Wat daartegen helpt is het ook altijd opduikende broodkruim of paneermeel. Het fijngemaakte beschuitje van oma. Ik neem altijd meer dan de gebruikelijke recepten voorschrijven, net zoals ik het ei weglaat. Mijn ervaring is dat het gehakt dan minder zijn vet loslaat (ik neem ook liefst half-om-half, omdat het varkensvlees vet en smaak meebrengt), minder slinkt, minder compact wordt. Misschien bindt het met het zetmeel van het brood.

Ook zo fijn van gehakt is dat je er smaak in kunt frommelen. Dat lukt je met gewoon vlees nooit. Marineer en sudder wat je wilt, alle toevoeging blijft aan de buitenkant. En de smaak van de dag is… tijm!

 

Gehaktballen met tijm en tomaat

Voor 4 personen

1 ui

1 teen knoflook, gehakt

300 gram gehakt half-om-half

3 takken tijm

handjevol gekookte rijst

25 g paneermeel

1 goede eetlepel oestersaus

5 eetl. olijfolie

1 blik gepelde tomaten

1 theel. suiker

 

Pel de ui en snijd hem grof. Doe met de knoflook in het mesenbakje van de staafmixer en maal fijn. Bak het mengsel 3 minuten in 1 eetlepel olijfolie. Doe het in een kom bij het gehakt. Ris de blaadjes van 1 tak tijm en voeg toe, samen met de rijst, het paneermeel, de oestersaus en zeg een theelepeltje zout. Meng eerst met een vork en kneed daarna met een natte hand goed door. Vorm 4 ballen en controleer op barstjes; boetseer die dicht.

Braad de ballen aan in de resterende olie. Draai af en toe om.

Pureer de gepelde tomaten met de staafmixer en roer er een goede snuif zout en de suiker door. Schenk rondom de gehaktballen als die een prettig kleurtje hebben. Doe er de takken tijm bij en laat afgedekt op laag vuur 10 minuten pruttelen.

Ik at er gebakken aardappeltjes bij en opende een fles Chianti Classico.