De grondige beschrijving van tomatensaus van vorige week beviel, zo te zien. Ik kreeg tenminste flink reacties. Dus wat kan ik nog meer verzinnen dat duidelijkheid brengt? Weet je wat, we nemen boerenkoolstamppot. Zondag mocht ik iets zeggen op Kasteel Groeneveld, waarna er onder andere boerenkool werd geserveerd. Lekkere. Een van de aanwezigen vroeg mij hoe de kok hem zo mooi rul en vol had gekregen; die van haar werd altijd plakkerig. Waarna bleek dat ze hem niet stampte, maar er de staafmixer in zette. Nou, dat moet niet. Maar dat gaat eigenlijk over puree: nooit enig sneldraaiend messenapparaat gebruiken als er aardappels stuk gemaakt moeten worden. De cellen gaan kapot, er komt zetmeel vrij en je krijgt behangselplak. Lijm.
Sommige mensen willen stevige boerenkoolvlokjes in de stamppot, andere zachte. Heel fijn gesneden kool gaart sneller dan grove. Mijn groenteman verkoopt bijna stof, gruis, mijn supermarkt wat grover gesneden. Wil je steviger boerenkool, dan gebruik je de grof gesneden versie en doe je hem pas in de pan als de aardappels al 10 minuten koken. Dat geeft niet alleen steviger kool, maar je krijgt meer groene kleur en minder koolgeur.
Hoeveel kool moet er bij hoeveel aardappels? Het gemiddelde is de helft kool, in gewicht. Wie groener wil, neemt iets meer. Voor gladde stamppot neem je kruimige aardappels, voor iets happiger, vastkokers.
Spekjes, we willen er spekjes door. Jammer dat ze er doorheen gemengd altijd weer zacht worden, ook al bak je ze uit tot donkerbruin. Wat je overigens beter niet kunt doen, want dat is niet gezond. Wie nog iets van knapperigheid wil behouden, strooit ze vlak voor het serveren over de stamppot, zodat iedereen ze zelf kan onderspitten.
Er is nattigheid nodig om de stamppot smeuïg te krijgen na het stampen. Kookvocht maakt het doorgaans nogal schraal, hete melk is lekkerder. En zeker als je, zoals ik, geen jus hebt en het vertikt om nepjus te gebruiken, moet er iets van vet gebruikt worden. Ik neem eendenvet, maar boter is ook goed. Olijfolie lijkt mij de zaak wel heel afwijkend maken, dat moet ik nog een keer proberen. Sommige mensen doen er nog een drup azijn door, of wat mosterd. Ik zet die er liever naast, samen met augurkjes. Met een rookworst van de slager natuurlijk, die bovenop de boerenkool heeft gewarmd.
Boerenkoolstamppot
Voor 4 personen
1500 gram aardappels
800 gram gesneden boerenkool
circa 2 dl melk
paar eetlepels boter of eendenvet
100 gram gerookt buikspek, in blokjes
1 verse slagersrookworst