Het regent vegaboeken, lezers. Groenten hier, groenten daar, het nieuwe politiek correct is het vleesloze bestaan. De boekhandel weet niet waar ze het nieuwe werk allemaal moet neerleggen maar dat is een luxeprobleem; het genre verkoopt goed. Er komt van allerlei kleurig en fleurig vertaald werk op de tafels, veelal vanuit de angelsaksische wereld. Maar een origineel Nederlands werk is veel aardiger natuurlijk en verdient de aandacht. Janneke Vreugdenhil kwam met We ♥ groente (Podium, € 27,50), een sappig vegetaal werk waarop Jannekes niet-vegetariërdom een zegenend effect heeft. Te lang zat vleesloos eten in de sektarische, vreugdeloze bekeerhoek. Maar hier staat eet- en kookplezier voorop, deelcarnivoor Janneke houdt er zelf veel te veel van om als prediker over de pagina’s te kruipen.

Onlangs verscheen van Joke Boon De vega optie (Nieuw Amsterdam, € 20,99). Dat geeft zelfmaakrecepten, alternatieven, voor de vleesvervangers uit de winkel. Is dat nodig? Onder vegetariërs heerst al jaren een richtingenstrijd. De ene helft meent dat vleesvervangers niet zouden moeten, de andere ziet ze als middel in de strijd. Feit is dat het grotere deel van etend Nederland gewend is aan aardappelen-groente-vlees (goed, met regelmatige uitstapjes naar pasta en rijst). Die diep ingesleten gewoonte is het gemakkelijkst aan te passen door er zo dichtbij mogelijk te blijven en de vleescomponent te vervangen door iets wat er qua bereiding en graag ook qua smaak op lijkt. Dat heet gemak. Niet alleen gemak van bereiding, maar ook gemak in het denken: het nephamburgertje gaat net zo makkelijk het winkelmandje en de pan in als dat van een overleden rund.

Ja maar, vonden Nieuw Amsterdam-uitgeefster Willemijn Visser en auteur Joke Boon, die kant-en-klare vleesvervangers smaken allemaal hetzelfde, met altijd weer eendere hoerasmaken. Dat kan toch veel lekkerder? En dus kwam er dit boek.

Allereerst dikke complimenten: het ziet er fris uit, modern, precies wat het zijn moet. En minstens zo belangrijk, de recepten zijn uitstekend. De resultaten smaken verdraaide goed – Joke heeft zeer zorgvuldig de smaakmakers benoemd en van hoeveelheden voorzien, tot het zout toe. Dat is zeer belangrijk, want eigenmaaksels leggen het doorgaans af tegen kant-en-klaar omdat kookamateurs rottig kunnen omgaan met zout. Hun gerechten zijn dan flauw, waarna er al rap weer naar de (misschien wel te zoute) industriële producten wordt gegrepen.

Dan mijn bedenkingen. Die zijn niet ernstig hoor en doen niets af aan het prachtige boek. Ik vraag me alleen maar af in hoeverre de echte gebruikers van vleesvervangers bereid zijn om zelf hun balletjes en hamburgers te kneden van plantaardige ingrediënten. Het ging nu juist om gedachteloos gemak. Wie echt aan de vegetarische slag wil, hoeft zich niet te beperken tot die balletjes, worstjes, kroketjes en hamburgers (de vorm die de industrie hanteert en Joke derhalve ook), maar kan zijn culinaire net breder uitwerpen (ik zeg We ♥ groente).

Ach, de tijd zal het zeggen. Ik wens Joke en Janneke beiden duizelingwekkende verkopen toe. De boeken verdienen het.